73% leidinggevende bedrijfsjuristen ziet impact op bedrijfsmanagement groeien
Het beroep van bedrijfsjurist is in volle beweging. Dit blijkt uit de positieve evolutie van de verloning, hun invloed in het bedrijf, impact op de besluitvorming, rapportering en vereiste competenties. De alsmaar groeiende regelgeving en het verhoogd belang van een duurzaam management van de juridische risico's waarmee bedrijven geconfronteerd worden is hier niet vreemd aan. Deze professionalisering van het beroep gaat gepaard met een opvallende stijging van het aantal vrouwen in het beroep, die voortaan numeriek in de meerderheid zijn.
Dit alles blijkt uit het onderzoek ‘Bedrijfsjurist in beweging: profiel, lonen en trends' in opdracht van het Instituut voor bedrijfsjuristen en USG Legal Professionals bij 696 bedrijfsjuristen in ons land. Deze werden bevraagd over hun loonpakket, tevredenheid, carrièreverwachtingen, werkzekerheid, evolutie van hun job en hun impact op de besluitvorming
"De wet van 2000 die het beroep van bedrijfsjurist erkende en het Instituut voor bedrijfsjuristen oprichtte, ligt volgens ons aan de basis van de professionalisering van het beroep. Binnen het kader van de wet kunnen bedrijfsjuristen zich immers beroepen op een beroepsgeheim, volgen zij een strikte deontologische code en versterken zij via de seminaries en opleidingen van het Instituut hun kennis en expertise. Dit is broodnodig gezien de doorgedreven juridisering van onze samenleving en het belang van een professioneel juridisch management voor bedrijven," aldus Hugues Delescaille, voorzitter van het Instituut voor bedrijfsjuristen.
Vervrouwelijking
Het groeiend aantal vrouwen dat afstudeert aan de rechtsfaculteiten drukt zijn stempel op de vervrouwelijking van het beroep van bedrijfsjurist. Tot 45 jaar zijn de vrouwen ruim in de meerderheid, tot 58% voor de groep tot 28 jaar oud. Enkel bij de oudere bedrijfsjuristen zijn de mannen in de meerderheid, met 60% in de groep tussen 45 en 54 jaar oud en 66% voor de groep boven 55 jaar.
‘Problem solvers'
Gevraagd naar de competenties die in de toekomst het meest aan belang zullen winnen, stelt bijna 80% dat dit vooral gaat om persoonlijke competenties zoals probleemoplossend denken (32%), communicatie vaardigheden (17%), onderhandelingstechnieken (11%), project management (11%) en commerciële vaardigheden (8%). Uit het groeiend belang van deze zogenaamde soft-skills blijkt de rol van de bedrijfsjurist als manager met een concrete invloed op de bedrijfsprocessen.
Impact
Bedrijfsjuristen rapporteren in bijna de helft van de bedrijven rechtstreeks aan de CEO en ruim 1 op 3 zetelt in het directiecomité. Hiermee weegt de bedrijfsjurist steeds zwaarder op de besluitvorming aan de top van het bedrijf. Ruim 2/3de van de bedrijfsjuristen stelt dat hun invloed op de beslissingsprocessen de voorbije 5 jaar toenam. Bedrijfsjuristen staan dan ook voor steeds meer heikele juridische vraagstukken en dossiers. Bedrijven moeten er bovendien continu over waken om volledig ‘compliant' te zijn aan het groeiend aantal wetten en regels, worden onderworpen aan strengere controles en hebben te maken met complexe lokale, nationale, Europese en supranationale regelgeving. Dit vereist een doorgedreven geprofessionaliseerd juridisch management wat zich vertaalt in meer impact van de bedrijfsjurist binnen zijn of haar onderneming.
Volatiele markt
Hoewel de bedrijfsjurist de voorbije crisisjaren minder snel van job veranderde, zegt toch bijna de helft van de ondervraagden (43%) de afgelopen 4 jaar voor een nieuwe werkgever gekozen te hebben. Bij de jongere bedrijfsjuristen ligt dit percentage nog hoger. Bijna 1 op 2 (48%) geeft aan het voorbije jaar de intentie gehad te hebben om van werkgever te veranderen; dit gebeurde meestal niet omdat er onvoldoende interessante opportuniteiten zijn. "Er mag verwacht worden dat de arbeidsmarkt voor bedrijfsjuristen aan volatiliteit zal winnen bij een heropleving van de economie. Bedrijven hebben er dus baat bij in te zetten op de retentie en motivatie van hun bedrijfsjurist(en) vooraleer de war for talent opnieuw in alle hevigheid losbarst)," aldus Dieter Honoré, Algemeen Directeur, USG Legal Professionals.
Bedrijfsjuristen genieten een grote werkzekerheid maar hebben weinig mogelijkheden tot interne doorstroming naar andere departementen. Er zijn carrièrekansen binnen bedrijven met een juridisch departement, maar de belangrijkste motivatoren zijn volgens de bedrijfsjuristen het verbeteren van hun financiële mogelijkheden, doorgroeien (waar mogelijk), het optimaliseren van stress en werkdruk en invloed en aanzien binnen het bedrijf. Ondermeer dankzij het beroepsgeheim verwachten bedrijfsjuristen dat zij het volledige en onvoorwaardelijke vertrouwen genieten van hun directie. Dit versterkt hun verbondenheid en loyauteit met het bedrijf waar ze werkzaam zijn.
Verloning
Het startloon van een bedrijfsjurist bedraagt jaarlijks gemiddeld 37.500 € en stijgt tot 100.000 € voor juridische managers van 40 jaar. Wie in het directiecomité zetelt, verdient gemiddeld 25% meer. 2/3de van de ondervraagden heeft een bedrijfswagen en geniet een bonusplan.
De belangrijkste verschillen in salaris en voordelen worden genoteerd tussen de sectoren, vooral energie en farma betalen het best.
Uit het onderzoek blijkt tenslotte dat er quasi geen loonkloof is tussen mannen en vrouwen. Bij juridisch adviseurs zonder leiding gevende verantwoordelijkheden is het loon identiek, bij leidinggevende bedrijfsjuristen is er wel een verschil in verloning tussen mannen en vrouwen. De trend toont echter aan dat deze kloof met de tijd zal dichten.
"De bedrijfsjurist is duidelijk stevig verankerd in zijn bedrijf. Dankzij een sterk wettelijk onderbouwd statuut groeide de bedrijfsjurist uit tot een vertrouwenspersoon binnen het bedrijf. Dit valoriseert de functie bij de betrokkenen, maar zorgt er vooral voor dat de bedrijfsjurist de doelwachter is van de reputatie, ethiek en het deugdelijk bestuur van het bedrijf daar hij of zij toeziet op het naleven van wetgeving en reglementering," besluit Anne De Wolf, Algemeen Directeur, Instituut voor bedrijfsjuristen.