Vanaf 1 juli 2025 kunnen advocaten actief in de tweedelijnsbijstand een beroep doen op een geschillencommissie wanneer er een blijvend meningsverschil is over de toegekende punten bij afsluiting van een dossier.
Dit initiatief vormt een aanpassing in het compendium en beoogt een sneller, laagdrempeliger en werkbaarder alternatief te bieden voor de bestaande arbitrageprocedure.
WAAROM EEN GESCHILLENCOMMISSIE?
De toepassing van het compendium tweedelijnsbijstand verloopt doorgaans vlot. Toch blijkt in de praktijk dat er bij sommige dossiers discussie ontstaat over de toe te kennen punten. Wanneer de advocaat en het plaatselijk Bureau voor Juridische Bijstand (BJB) daar niet in onderling overleg uitkomen, voorziet het compendium momenteel in een mogelijke arbitrageprocedure via de stafhouder.
Die weg wordt echter zelden bewandeld, omdat:
- de drempel naar arbitrage te hoog is, onder meer door de onzekerheid over kosten en duur
- het risico op betalingsvertraging reëel is (pas bij een volgende interne afsluitronde)
- lokale BJB’s liever geen conflictsituaties tussen confraters van dezelfde balie zien ontstaan
Daarom wordt vanaf 1 juli 2025 een alternatief forum voorzien dat sneller, efficiënter en werkbaar is, en tegelijk de juridische toetsing bewaart.
WAT VERANDERT ER CONCREET IN HET COMPENDIUM?
Bij betwisting van de “laatste gemotiveerde beslissing” van het plaatselijke BJB kan de advocaat:
- binnen 15 dagen na die beslissing, de zaak laten voorleggen aan een geschillencommissie
- dit verzoek richt hij aan de lokale voorzitter in het digitale dossier
- het digitale dossier moet daarbij volgende documenten bevatten:
- de oorspronkelijke opmerkingen op het voorstel tot puntenvermindering
- de bijkomende opmerkingen op de laatste beslissing
- een eventuele uitdrukkelijke wens om gehoord te worden (anders gebeurt de beoordeling enkel op stukken)
De lokale voorzitter:
- controleert de volledigheid van het dossier, zonder nieuwe inhoudelijke opmerkingen toe te voegen;
- bezorgt het dossier binnen 15 dagen aan het team rechtshulp van de Orde van Vlaamse Balies (rechtshulp@ordevanvlaamsebalies.be), met kopie aan de betrokken advocaat.
De advocaat wordt dan verzocht om de procedurekost te betalen aan de OVB, waarna de bevoegde OVB-bestuurder een geschillencommissie van drie advocaten samenstelt.
Deze advocaten zijn:
- BJB-voorzitters, gewezen voorzitters of advocaten-correctoren
- afkomstig van een andere balie dan de balie die de betwiste beslissing nam
- niet dezelfde als de drie auditeurs
HOE BESLIST DE COMMISSIE?
- De commissie beoordeelt het dossier op basis van de stukken.
- Indien gewenst, worden de partijen gehoord via videoverhoor.
- De beslissing wordt genomen bij meerderheid.
- Ze wordt via de BJB-applicatie bekendgemaakt door het dossier op de status “dossier afgesloten – klaar voor audit” te plaatsen.
Let op:
De beslissing is onder voorbehoud van latere controle bij audit of door de minister. Er wordt geen rechtsplegingsvergoedingtoegekend.
