17/05/20

Sociale verkiezingen uitgesteld vanwege het coronavirus

De wet van 4 mei 2020 bevestigt de opschorting van de procedure van de sociale verkiezingen en stelt de verkiezingsdata uit tot november 2020.

Om de vier jaar dienen de Belgische ondernemingen sociale verkiezingen te organiseren om de werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraden (indien meer dan 100 werknemers) en Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (indien meer dan 50 werknemers) aan te duiden. De eerste sociale verkiezingen zouden plaatsvinden van 11 tot 24 mei 2020 en de voorafgaande procedure voor de organisatie van de sociale verkiezingen (die een strikte wettelijke vastgelegde kalender volgt) was lopende in maart, toen de Nationale Arbeidsraad haar advies nr. 2160 uitbracht, waarin de sociale partners voorstelden om de procedure van de sociale verkiezingen op te schorten als gevolg van de COVID-19-pandemie, en de verkiezingsdata uit te stellen tot november 2020. Dit voorstel werd door de wetgever aanvaard en uitgevoerd met de wet van 4 mei 2020 (gepubliceerd in het Belgisch Staasblad op 13 mei 2020). 
 

Schorsing van de procedure

De laatste stap van de oorspronkelijke procedure die nog moest worden doorlopen, is de dag X+35; op deze dag had de lijst van kandidaat-werknemersvertegenwoordigers aan de werkgever moeten worden voorgelegd. Dag X+35 heeft plaats kunnen nemen van 17 tot 30 maart 2020. Op deze dag beschikt de werkgever over de nodige informatie over welke van zijn werknemers kandidaat zijn voor de sociale verkiezingen. Zo kan de werkgever de werknemers identificeren die onder de specifieke ontslagbescherming voor kandidaten vallen (zie verder). Het opschorten van de procedure na deze dag verhoogt de rechtszekerheid. Dit betekent ook dat de procedure wordt geschorst vanaf dag "X+36". 

De Nationale Arbeidsraad stelde voor om de sociale verkiezingen later dit jaar te houden, van 16 tot 29 november 2020. De officiële nieuwe data zullen worden gepubliceerd bij Koninklijk Besluit (dat naar verwachting deze data zal bevestigen). De verkiezingsdag, dag "Y" genaamd, moet niet opnieuw worden gekozen door de werkgever, maar is de dag in de nieuwe periode die correspondeert met de gekozen dag Y in de initiële procedure (tussen 11 en 24 mei 2020).
 

Herstart van de procedure

Aangezien de oorspronkelijke procedure is opgeschort vanaf "dag X+36", zal de procedure worden voortgezet op een nieuwe "dag X+36", die zal afhangen van de nieuwe dag Y in november. De eerste belangrijke stap is dag "X+40", waarop de werkgever de lijst met kandidaten aan de werknemers zal meedelen en de voorzitters van de stembureaus zullen worden aangesteld. De nieuwe fictieve dag X waarop de volgende stappen zullen worden berekend, kan vallen tussen 18 en 31 augustus 2020. De nieuwe dag X+40 kan dus vallen tussen 27 september 2020 en 10 oktober 2020. 
 

De huidige organen blijven functioneren

De huidige functionerende ondernemingsraad en het CPBW blijven bestaan en de gekozen vertegenwoordigers behouden hun mandaat totdat de nieuwe organen zijn geïnstalleerd. 
 

Ontslagbescherming

De werknemersvertegenwoordigers in de huidige ondernemingsraad en het CPBW behouden hun ontslagbescherming tot de installatie van de nieuwe organen, na de verkiezingen van november 2020. Ook de niet-verkozen kandidaat-werknemersvertegenwoordigers van de sociale verkiezingen van 2016 behouden hun ontslagbescherming tot dan (tenzij ze ook niet verkozen werden bij de sociale verkiezingen van 2012; in dat geval hield hun ontslagbescherming op te bestaan in 2018). 

Verder hebben de nieuwe kandidaat-werknemersvertegenwoordigers ook een ontslagbescherming. Vanaf dag X+35 worden de kandidatenlijsten aan de werkgever voorgelegd. De werkgever weet dus wie er beschermd is, want de zogenaamde "occulte periode" (gedurende welke een werknemer kandidaat kan zijn zonder medeweten van de werkgever) is voorbij. 

Er is echter ook een kortere occulte periode voor medewerkers die de huidige kandidaten op de lijst kunnen vervangen op dag "X+76". De wet bepaalt dat vanaf de nieuwe fictieve dag X, zijnde 36 dagen voor de nieuwe dag X+36, een nieuwe occulte periode begint tot de nieuwe dag X+76. Een kandidaat die ten laatste op de nieuwe dag X+76 wordt voorgedragen, ter vervanging van een kandidaat die op dag X+35 werd voorgedragen, zal vanaf de nieuwe dag X de ontslagbescherming genieten. Deze vervangingskandidaten zullen dus pas vanaf die nieuwe fictieve dag X (= ten vroegste 18 augustus 2020) de ontslagbescherming genieten. Na deze dag moeten de werkgevers tijdelijk ontslagen vermijden.

dotted_texture