In het licht van de berichtgeving over het budget van de staatsveiligheid drukt de Beroepsvereniging Beëdigd Vertalers en Tolken (BBVT) haar vrees uit dat de efficiëntie van telefoontaps en het recht op vertaling in strafzaken in het gedrang dreigen te komen.
Blijkens het ontwerp van een nieuw KB dat op tafel ligt, wil het kabinet van de Minister van Justitie de tariefstructuur voor vertalers en tolken reorganiseren, maar liefst budgetneutraal.
Voor tolken Arabisch en Riffijns (Berbers), in deze tijden van terreurdreiging nochtans broodnodig voor de behoeften van gerechtelijke onderzoeken, zou het een tariefdaling met liefst 10% betekenen. Ook voor andere niet-westerse talen dreigt een tariefdaling met 10% of 20%. Bovendien zouden prestaties buiten de diensturen en in het weekend beduidend minder worden vergoed dan nu. Voor prestaties op rechtbanken en bij politieverhoren zou de bestaande wachttijdvergoeding volledig wegvallen. Vertalers voor heel wat talen dreigen nog in te moeten leveren op de op zich al bedroevende tarieven. Gerechtstolken en -vertalers haken dan ook massaal af. Politiediensten ondervinden nu al vaak grote moeite om nog tolken te vinden.
De toename van de noden aan vertalers en tolken in strafzaken, te wijten aan de internationalisering van de criminaliteit en de explosieve toename van het aantal telefoontaps, is overigens objectief aantoonbaar:
-
In 2012 verliepen 21% van de Saldüz-categorie 4 verhoren met bijstand van een tolk.
-
In 2004 bedroeg het percentage van niet-Belgen in het aantal veroordeelden 17,49%, in 2013 was
-
dat toegenomen tot 23,14%.
-
Het percentage niet-Belgen in Belgische gevangenissen steeg van 42,9% in 2010 tot 47% in 2013.
-
Het totaal aantal afluistermaatregelen (telefoontaps) steeg van 2.562 in 2004 naar 7.200 in 2014.
-
De politie wil in de toekomst ook communicatie via Skype en WhatsApp kunnen afluisteren.
Het aandeel van de uitgaven aan vertalers en tolken in strafzaken in het totale budget van Justitie bedraagt al jarenlang maar ca. 1%. Het justitiebudget voor vertalers en tolken schommelt al enkele jaren rond 18 miljoen euro op jaarbasis.
Ter vergelijking: de kosten voor tweedelijnsbijstand (pro-Deoadvocaten) zijn op tien jaar tijd verdrievoudigd van 25 naar 78 miljoen euro in 2013. Vanaf 2016 voorziet Justitie zelfs een verhoging met 30 miljoen euro bovenop het huidige budget van 71 miljoen euro voor tweedelijnsbijstand.
De BBVT betreurt dat de overheid - ondanks de reële nood aan professionalisering van het beroep en de creatie van een volwaardig statuut voor beëdigd vertalers en tolken - zich enkel laat leiden door besparingen, en blind blijft voor de toegenomen en nog toenemende behoefte aan vertalers en tolken in strafzaken.
Gezien bovenstaande statistieken, en om ernstig vertaal- en tolkwerk in strafzaken te kunnen garanderen, zou het budget voor vertalers en tolken in strafzaken 40 à 60 miljoen euro op jaarbasis moeten bedragen. De BBVT vraagt dan ook met aandrang dat de federale regering haar verantwoordelijkheid neemt ter vrijwaring van het recht op een eerlijk proces, de mensenrechten, de rechten van de slachtoffers en de EU-maatregelen voor misdaadbestrijding, en de nodige middelen hiervoor wil vrijmaken.
Evolutie budget FOD Justitie en uitgaven aan vertalers en tolken 2004-2014
Toename telefoontaps
Meer info via www.bbvt.be.
